Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh cho biết hiện không có cơ chế nào để kiểm soát các nước thượng nguồn như Trung Quốc, Myanmar trong việc phát triển các đập thủy điện hoặc việc sử dụng nguồn nước trên sông Mekong.

Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh trả lời báo chí bên hành lang Quốc hội ngày 28-3

Sáng 28-3, trả lời báo chí bên hành lang Quốc hội, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh cho biết hiện đang vận động Liên hợp quốc hỗ trợ các nước đang phải chịu hạn hán, xâm nhập mặn, trong đó, có Việt Nam.

Theo Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh, thời gian tới Liên hợp quốc sẽ có đợt vận động hỗ trợ các nước chịu hạn hán, xâm nhập mặn vì năm nay vấn đề biến đổi khí hậu, El Nino tác động ở rất nhiều nơi trên thế giới, và Việt Nam là một trong những nước chịu ảnh hưởng nặng nề. “Liên hợp quốc sẽ có dự kiến vận động đưa các nước bị hạn hán, ngập mặn vào để hỗ trợ nhưng hiện nay thì chưa thể nói rõ hỗ trợ đó như thế nào” - Phó Thủ tướng cho hay.

Phó Thủ tướng cho biết vừa qua Việt Nam có tình hình hạn hán, xâm ngập mặn. Việt Nam đã yêu cầu các nước trên dòng Mekong phải sử dụng bền vững dòng nước sông Mekong - mà việc Trung Quốc xả lũ chính là động thái tích cực. Sau Trung Quốc, Lào cũng xả nước ở các đập thủy điện trên các dòng sông nhánh của sông Mekong giúp lượng nước được tăng lên. Thêm nữa, tới đây, cơ chế hợp tác Mekong - Lan Thương có thêm hai nước Trung Quốc và Myanmar ở thượng nguồn.

“Đây là một cơ chế mới trên sông Mekong. Sông Lan Thương thực tế cũng là sông Mekong và Ủy hội sông Mekong quốc tế (MRC) đã có từ năm 1995, hiện nay có 4 nước ở hạ lưu Mekong là Việt Nam, Lào, Thái Lan, Campuchia. Trong MRC có một cơ chế quan trọng, trong đó sử dụng bền vững nguồn nước sông Mekong vì sông Mekong có tác động trực tiếp đến tất cả các nước. Myanmar và Trung Quốc chưa là thành viên của MRC và với việc thành lập một cơ chế mới này, 6 nước trên dòng sông Mekong cùng bắt tay hợp tác. Đây là cơ chế mới mới triển khai nên chưa có thể nói được gì nhưng có 5 lĩnh vực ưu tiên như phát triển cơ sở hạ tầng, xóa đói giảm nghèo, quản lý bền vững nguồn nước…” - Phó Thủ tướng cho biết.

Về việc Trung Quốc xây nhiều đập trên song Mekong. Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh cho biết MRC có quy định việc phát triển các đập thủy điện hoặc việc sử dụng nguồn nước trên Mekong giữa 4 nước với nhau phải có sự thông báo và chấp thuận của 4 nước. Nhưng hiện nay không có cơ chế như MRC với Trung Quốc và Myanmar. Do đó không có cơ chế nào để kiểm soát các nước thượng nguồn. Tuy nhiên, cơ chế hợp tác 6 nước bước đầu có đặt vấn đề phát triển bền vững nguồn nước .