Từ năm 2005, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo đầu tư hơn 40 tỷ đồng từ ngân sách để xây dựng nhà máy cung cấp nước sạch cho hàng ngàn hộ dân của “làng ung thư” Thạch Sơn thuộc huyện Lâm Thao (Phú Thọ). Thủ tướng yêu cầu, sau 4 tháng phải có nước sạch cho người dân dùng thay vì sử dụng nguồn nước ngầm trong các giếng khơi đã bị ô nhiễm trầm trọng do chịu ảnh hưởng của lượng hóa chất thải ra từ Nhà máy Super phốt phát Lâm Thao. Thế nhưng, cho đến nay đã tròn 4 năm vẫn chưa thấy đâu!

4 tháng = 4 năm

Người dân ở thôn 2, xã Thạch Sơn đã làm sẵn đường ống nước từ 3 năm trước nhưng cho đến nay vẫn chưa có nước

Làng Thạch Sơn gồm 10 thôn, trở nên “nổi tiếng” vì là ngôi làng đầu tiên trong cả nước được phát hiện có nhiều người dân bị ung thư. Trông làng xóm thật khang trang nhưng ít ai ngờ, nguồn nước ngầm nơi đây đã bị nhiễm độc trầm trọng.

Tuy nhiên, điều làm người dân bức xúc bây giờ là mặc dù dự án “kéo” nước sạch, nước máy từ tận TP Việt Trì (Phú Thọ) ở xa khoảng 30km về Thạch Sơn đã được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo làm từ 4 năm trước để giúp người dân có nguồn nước sạch để dùng, không phải uống thứ nước sặc mùi hóa chất bên dưới nữa. Một nhà máy nước đã mọc lên ở đầu làng trông thật hoành tráng, thế nhưng bên trong không có một giọt nước nào.

Chỉ vào cái vòi khô khốc, anh Nguyễn Văn Chất, trưởng thôn 3, nói: “Nhà nào cũng lắp sẵn hệ thống đường ống, vòi, bể lắng rồi mà không có một giọt nước nào”. Nhiều nơi, đường ống nước làm lâu quá đã bị gỉ, dân cũng chẳng buồn quan tâm.

Ông Thái, ở thôn 2, bức xúc: “Mặc dù toàn bộ dự án do tiền nhà nước đầu tư song dự án chỉ kéo đường ống nước về đến ngõ. Còn lại, từ các ngõ kéo vào nhà người dân phải bỏ tiền thuê thợ làm. Nhiều nhà đã sốt sắng làm xong từ cách đây 3-4 năm rồi, chi phí cũng không hề ít. Tính ra, tổng mức đầu tư mà người dân tự bỏ ra đã lên tới 3 tỷ đồng, chưa kể cả núi tiền của nhà nước vậy mà hiện phải phơi mưa nắng trong khi dân thì vẫn khát”.

Còn cụ Trần Thị Kiện, 71 tuổi, ở thôn 2 thì bảo rằng: “Dự án nước sạch có từ lâu lắm rồi mà cho đến giờ vẫn chưa có nước nên dân gần như lãng quên rồi”.

Được biết, trước khi có dự án đưa nước sạch từ Việt Trì về thì ở Thạch Sơn đã được đầu tư một nhà máy nước bằng nguồn tiền của UNICEF để giúp người dân cải thiện nguồn nước nhiễm độc.

Song do công suất nhà máy quá nhỏ, mỗi ngày chỉ bơm hai lần vào sáng và chiều, lại phập phù nên hầu như người dân vẫn phải dùng nước giếng khoan là chính. “Biết là nguồn nước độc hại song không thể làm khác được” - anh Trần Duy Hậu, trưởng thôn 2, nói.

Hứa rồi lại hứa

Theo anh Chất, trước sức ép của người dân, cuối năm 2008, đơn vị chủ đầu tư dự án nhà máy nước hứa hẹn sẽ khởi động nhà máy nước, thế nhưng sau đó lại vẫn không có nước. Từ đầu năm 2008 đến nay, đã có ít nhất 2-3 lần hứa hẹn vậy rồi. Lần gần đây nhất là vào tháng 5-2009, UBND xã Thạch Sơn thông báo cho cả làng là đã bắt đầu có nước. Thế nhưng cho đến nay vẫn không có nước. 

Dự án nước sạch Thạch Sơn đầu tiên chỉ dành cho gần 8.000 hộ dân xã Thạch Sơn với tổng vốn đầu tư khoảng 16 tỷ đồng. Sau đó, UBND huyện Lâm Thao - chủ đầu tư - đã xin mở rộng dự án thành dự án nước sạch cho cả khu vực gồm xã Thạch Sơn, thị trấn Hùng Sơn, thị trấn Lâm Thao với tổng vốn đầu tư là 41 tỷ đồng, nhằm cung cấp nước cho khoảng 40.000 dân trong khu vực.

Nguồn nước lấy từ Nhà máy nước Việt Trì của Công ty TNHH một thành viên cấp nước Phú Thọ. Trong đó, công suất hệ thống cấp nước của riêng xã Thạch Sơn khoảng 760m³/ngày đêm.

Trả lời về việc dự án quá chậm tiến độ so với trên giao, ông Triệu Vương Hà - Chủ tịch UBND huyện Lâm Thao - đơn vị chủ đầu tư dự án cho rằng, nguyên nhân là do công tác giải phóng mặt bằng chậm, sau đó việc thi công lại  gặp khó khăn bởi giá cả tăng, các loại vật liệu trượt giá. Thêm nữa, tiến độ chậm trễ còn do thiếu vốn. Hiện nay, công trình mới được giao 30 tỷ đồng trong tổng vốn là hơn 41 tỷ đồng.

Ông Nguyễn Đình Giản - Trưởng ban quản lý dự án - khẳng định: “Cơ bản đến thời điểm này các hạng mục của dự án đều đã xong. Hiện chúng tôi chỉ còn gặp khó khăn là thực hiện hợp đồng mua bán nước sạch giữa các hộ dân và Nhà máy nước Việt Trì. Về giá cả hiện chưa có sự thống nhất nên chưa thể đóng các công-tơ được. Trong tháng 6-2009, chúng tôi sẽ cố gắng thông đường ống, đóng các công-tơ nước để đưa nước đến tất cả các hộ dân trong vùng dự án. Sau đó, công trình sẽ được bàn giao cho HTX dịch vụ Thạch Sơn quản lý và vận hành”.

(Theo PHÚC HẬU - sggp)